工厂模式(Factory Pattern)是 Java 中最常用的设计模式之一。这种类型的设计模式属于创建型模式,它提供了一种创建对象的最佳方式。
在工厂模式中,我们在创建对象时不会对客户端暴露创建逻辑,并且是通过使用一个共同的接口来指向新创建的对象。
介绍
意图:定义一个创建对象的接口,让其子类自己决定实例化哪一个工厂类,工厂模式使其创建过程延迟到子类进行。
主要解决:主要解决接口选择的问题。
如何解决:让其子类实现工厂接口,返回的也是一个抽象的产品。
关键代码:创建过程在其子类执行。
应用实例:
- 您需要一辆汽车,可以直接从工厂里面提货,而不用去管这辆汽车是怎么做出来的,以及这个汽车里面的具体实现。
 
- Hibernate 换数据库只需换方言和驱动就可以。
 
优点:
- 一个调用者想创建一个对象,只要知道其名称就可以了。
 
- 扩展性高,如果想增加一个产品,只要扩展一个工厂类就可以。
 
- 屏蔽产品的具体实现,调用者只关心产品的接口。
 
缺点:每次增加一个产品时,都需要增加一个具体类和对象实现工厂,使得系统中类的个数成倍增加,在一定程度上增加了系统的复杂度,同时也增加了系统具体类的依赖。这并不是什么好事。
使用场景:
- 日志记录器:记录可能记录到本地硬盘、系统事件、远程服务器等,用户可以选择记录日志到什么地方。
 
- 数据库访问,当用户不知道最后系统采用哪一类数据库,以及数据库可能有变化时。
 
- 设计一个连接服务器的框架,需要三个协议,”POP3”、”IMAP”、”HTTP”,可以把这三个作为产品类,共同实现一个接口。
 
注意事项:作为一种创建类模式,在任何需要生成复杂对象的地方,都可以使用工厂方法模式。有一点需要注意的地方就是复杂对象适合使用工厂模式,而简单对象,特别是只需要通过 new 就可以完成创建的对象,无需使用工厂模式。如果使用工厂模式,就需要引入一个工厂类,会增加系统的复杂度。
实现
我们将创建一个 Shape 接口和实现 Shape 接口的实体类。下一步是定义工厂类 ShapeFactory。
FactoryPatternDemo,我们的演示类使用 ShapeFactory 来获取 Shape 对象。它将向 ShapeFactory 传递信息(CIRCLE / RECTANGLE / SQUARE),以便获取它所需对象的类型。
步骤 1
创建一个接口。
Shape.java
1 2 3
   | public interface Shape {    void draw(); } 
  | 
 
步骤 2
创建实现接口的实体类。
Rectangle.java
1 2 3 4 5 6 7
   | public class Rectangle implements Shape {
     @Override    public void draw() {       System.out.println("Inside Rectangle::draw() method.");    } }
  | 
 
Square.java
1 2 3 4 5 6 7
   | public class Square implements Shape {
     @Override    public void draw() {       System.out.println("Inside Square::draw() method.");    } }
  | 
 
Circle.java
1 2 3 4 5 6 7
   | public class Circle implements Shape {
     @Override    public void draw() {       System.out.println("Inside Circle::draw() method.");    } }
  | 
 
步骤 3
创建一个工厂,生成基于给定信息的实体类的对象。
ShapeFactory.java
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
   | public class ShapeFactory {             public Shape getShape(String shapeType){       if(shapeType == null){          return null;       }               if(shapeType.equalsIgnoreCase("CIRCLE")){          return new Circle();       } else if(shapeType.equalsIgnoreCase("RECTANGLE")){          return new Rectangle();       } else if(shapeType.equalsIgnoreCase("SQUARE")){          return new Square();       }       return null;    } }
  | 
 
步骤 4
使用该工厂,通过传递类型信息来获取实体类的对象。
FactoryPatternDemo.java
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
   | public class FactoryPatternDemo {
     public static void main(String[] args) {       ShapeFactory shapeFactory = new ShapeFactory();
               Shape shape1 = shapeFactory.getShape("CIRCLE");
               shape1.draw();
               Shape shape2 = shapeFactory.getShape("RECTANGLE");
               shape2.draw();
               Shape shape3 = shapeFactory.getShape("SQUARE");
               shape3.draw();    } }
  | 
 
步骤 5
验证输出。
1 2 3
   | Inside Circle::draw() method. Inside Rectangle::draw() method. Inside Square::draw() method.
   | 
 
其他改进
每增加一种对象(Shape)时,都需要修改ShapeFactory.getShape()的逻辑(修改if…else逻辑),如果使用反射机制,则可不用修改ShapeFactory.java代码,可以解决上述问题。
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
   | public class ShapeFactory {     public static Object getClass(Class<?extends Shape> clazz) {         Object obj = null;
          try {             obj = Class.forName(clazz.getName()).newInstance();         } catch (ClassNotFoundException e) {             e.printStackTrace();         } catch (InstantiationException e) {             e.printStackTrace();         } catch (IllegalAccessException e) {             e.printStackTrace();         }
          return obj;     } }
  | 
 
调用
1 2
   | Object object = ShapeFactory.getClass(Circle.class); ((Shape) object).draw();
   | 
 
调用时需要类型强制转换,所以再次改进,如下:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
   | public class ShapeFactory {     public static <T> T getClass(Class<? extends T> clazz) {         T obj = null;
          try {             obj = (T) Class.forName(clazz.getName()).newInstance();         } catch (ClassNotFoundException e) {             e.printStackTrace();         } catch (InstantiationException e) {             e.printStackTrace();         } catch (IllegalAccessException e) {             e.printStackTrace();         }
          return obj;     } }
  | 
 
省略类型强制转换,支持多态
1 2 3 4 5
   | Rectangle rect = ShapeFactory.getClass(Rectangle.class); rect.draw();
  Shape square = ShapeFactory.getClass(Square.class); square.draw();
   |